در روایتی از امام صادق(ع) داریم که در تمام ایام سال سه عید حقیقی داریم. همین عبارت روشن می‌کند که سایر اعیاد ما مانند عید مبعث، روز نیمه شعبان، سوم شعبان، عمدتا جنبه یادبود و بزرگداشت دارند. اما این روایت سه عید را ممتاز کرده و آنها را عید حقیقی می‌داند: عید فطر (روز پاداش سه ماه مبارک رجب و شعبان و رمضان)؛ عید قربان (روز پاداش اربعین موسوی و ایام حج)؛ عید جمعه (شب و روز ویژه نزول رحمت الهی). اما در ادامه روایت، راوی سوال می‌کند که آیا عید دیگری هم داریم؟امام می‌فرمایند:
«عید دیگری هم هست که مثل او به سایر اعیاد،
مثل ماه است به مجموعه ستارگان
و آن عید غدیر است.»
معنای کلام این است که اگر روز مبعث به خودی خود عید نیست، بلکه سالگرد یک عید بزرگ است و به مناسبت آن روز، آن را عید می‌گیریم و در مقابل، عید فطر به خودی خود موضوعیت دارد، یعنی در عید فطر واقعه‌ای اتفاق می‌افتد مثلا پاداش اعمال بندگان در طی سی روز ماه مبارک رمضان، در عید فطر داده می شود و خداوند به بندگان عنایت خاصی دارد و دارای حساب خاصی است، طرح عید غدیر در این سیاق، به‌عنوان عیدی که از هر سه عید حقیقی دیگر بزرگ‌تر و درخشنده‌تر است، به این معناست که عید غدیر صرفا بزرگداشت واقعه ۱۸ ذی‌الحجه سال ۱۰ هجری نیست، بلکه در روز عید غدیر اتفاقاتی در عالم روی میدهد که باعث می‌شود این روز عید باشد. همان‌طور که در روایات همین مطلب تصریح شده است.
مثلا در روایت دارد که حضرت می‌فرمایند: اگر من بخواهم که در باب روز عید غدیر برای شما بگویم زمان طولانی لازم است... در ادامه می‌فرمایند که اگر مردم ارزش غدیر را می‌دانستند ده بار در روز فرشتگان با آنها مصافحه می‌نمودند. این نکته از اینجا استفاده می‌شود که گویی ما در طریق معنویت باید از ولایت و از عید غدیر استمداد بجوییم و حقیقت آن را درک کنیم و بهره‌مند شویم، همان‌طور که باید حقیقت شب قدر را درک کنیم. زیرا می‌فرماید که اگر مردم ارزش غدیر را می‌دانستند فرشتگان ده بار در روز با آنها مصافحه می‌کردند.
همچنین امام در ادامه روایت می‌فرمایند که اگر اکراه نداشتم که سخن در فضل روز غدیر طولانی شود، برای شما می‌گفتم که خداوند در این روز چه‌قدر به کسانی که آشنای به ولایت هستند عطا می‌کند. آن‌قدری که «ما لا یحصی» اصلا قابل محاسبه نبود.
ادامه روایت، بیان عجیبی در عظمت روز غدیر دارد. خب ما می‌دانیم که طبق روایت رسول اکرم(ص) خداوند در هر شب از ماه مبارک رمضان، هنگام افطار هفتاد هزار هزار شخص را که همه مستوجب آتش هستند از آتش نجات میدهد. شب آخر ماه رمضان که می‌شود، به مقدار تمام آنچه که در ماه رمضان از آتش نجات داده است، نجات میدهد. چنین تعبیری و بالاتر از آن درباره شب عید فطر نیز نقل شده است. این تعابیر عظمت فوق‌العاده ماه رمضان و عید فطر و میزان رحمت و نورانیت این اوقات را می‌رساند. اما ذیل همین روایت امام صادق(ع) دارد که:
خداوند در روز عید غدیر دو برابر آنچه که در ماه رمضان از جهنم آزاد کرده است، آزاد می‌کند...
همین‌قدر می‌توان گفت که نباید از این سخن به سادگی عبور کرد.
اقبال مرحوم سید و بحارالانوار ذیل باب غدیر و خطبه غدیر، چندین روایت در زمینه روز غدیر و عظمت آن نقل می‌کند. مثلا روایتی که می‌فرماید کسی که روز عید غدیر روزه بگیرد معادل عمر دنیا ـ در جایی ۶۰ سال و در جای دیگر ۸۰ سال ذکر شده، ولی در اینجا می‌فرماید معادل عمر دنیا ـ روزه گرفته است. البته نباید فراموش کرد همان‌طور که روز غدیر به روزه سفارش شده، به اطعام و صله رحم هم سفارش شده. لذا اگر به میهمانی می‌روید یا میهمان دارید، سفارش شده که به احترام میزبان یا میهمان روزه خود را افطار کنید که این عمل حتی اجر و نورانیت بیشتری هم دارد.
ذیل این روایت، مرحوم سید بن طاووس می‌فرماید که وقتی این‌ها را می‌خوانید تعجب نکنید. زیرا که وقتی حساب ولایت نزد خداوند مطرح می‌شود حساب عمل و میزان عمل جایگاهی ندارد و بهانه است. اینجا دیگر به بها نمی‌دهند، به بهانه می‌دهند! در تعبیر دیگری دارد که:
اگر کسی در روز عید غدیر به دیگری یک دینار هدیه و عیدی دهد معادل هزار دینار در ایام دیگر است.
یا می‌فرماید اگر کسی دیگری را در روز عید غدیر اطعام کند در روایت دارد که فئام فئام به او پاداش می دهند. راوی سوال می‌کند که فئام فئام به چه معنا است؟ حضرت پاسخ می‌دهند که
هر یک فئام معادل اطعام صدهزار نبی و صدهزار صدیق و صدهزار شهید است.
و این به معنای صرف افطاری دادن نیست. در روایتی افطاری دادن آمده و در روایت دیگر مطلق اطعام مورد نظر است.
لذا هر گونه که می‌توان باید عید غدیر را بزرگ و گرامی داشت. در مورد روز عید غدیر باید به‌طور خاص و هر گونه که برای ما امکان دارد به اظهار ولایت بپردازیم. لذا زیباترین لباس‌ها، خوشبوترین عطرها را استفاده کرده و بهترین هدیه‌ها را به یکدیگر دهیم؛ انسان بهترین میوه‌ها را برای میهمان خود بخرد و بهترین پذیرایی‌ها را از میهمان‌ها به عمل آورد؛ بهترین روش‌های خنداندن و خوشحال کردن دیگران و شادی کردن و اظهار سرور. چه نیکوست توسعه در امور خانواده در عین فقر را انجام دهد. زیرا دارد که بالاترین صدقه این است که انسانی که فقیر و ندار است در عین ناداری و فقیر بودن صدقه دهد. و بالاترین هدیه و صدقه به خانواده و به رحم است. اهل‌بیت(ع) نیز در این روز میهمانی می‌دادند. مثلا امام هشتم(ع) در مرو در این روز سفره‌ها می‌انداختند و صله‌های خیلی زیادی می‌دادند و از این قبیل. لذا هر گونه که برای شما امکان دارد روز عید غدیر را ابراز کنید تا بدانند که به خاطر امیرالمؤمنین و ولایت ایشان برای این روز ارزش قائل شدید و آن را گرامی داشتید.
... خلاصه گویی روز عید غدیر خاتمه ماه رمضان و دهه ذی‌الحجه و از این قبیل است و روز امضای نهایی است. باید با این دید به استقبال این روز بزرگ برویم تا هم از عنایات خاص پروردگار در این روز، بهره کامل ببریم، هم ادب این روز بزرگ را به میزان فهم و عمل خود به جا آوریم که این مهمتر است. فرمود:
اتَت سلیمانَ یَومَ العَرْض قُبُّرةٌ تَهْدی اِلیهِ جَراداً کانَ فی فیها
لَو أنْشدَتْ بِلِسانِ الْحالِ قائِلَةً انَّ الهَدایا علی مِقدار مُعْطیها
