محورهای مورد توجه در این کتاب:
الف: تبیین دقیق مسأله کرامت نفس در اصطلاح دینی و عزت نفس در روانشناسی نوین.
ب: خارج کردن این اصل مهم (کرامت نفس در انسان) از بحثهای صرفا نظری به حیطه عمل.
ج: روشن کردن ابعاد تربیت فعال در خانواده با اصولی که در کرامت نفس به آن پرداخته میشود.
امتیازات و نکات بدیع این کتاب نسبت به آثار مشابه:
در زمینه کرامت انسانی بطور عام- و نه در حیطه کودک- تحقیقاتی در آثار استاد شهید آیت الله مطهری و نیز آیت الله جوادی آملی وجود دارد، ولی در زمینه تربیت کودک کمتر به این مهم پرداخته شده و نیز آثاری که در کشورهای غربی و آمریکا وجود دارد:
الف: کرامت انسانی از منظر دینی تعریف نمیشود، بلکه انسان فی حد ذاته بدون هیچ گرایشی مورد توجه قرار گرفته است.
ب: راهبردهای تربیتی که از این منظر ارائه میشود، با فرهنگ ملی و خصوصا دینی ما سازش ندارد.
که در این اثر هر دو مسأله مورد بررسی و کنکاش واقع شده است.
الف: در دنیای امروز نقش خانواده در زندگی کم رنگ شده و به دنبال آن نقش مادر در تربیت کودک نیز کم رنگ شده است، که در این طرح بر هر دو نکته تاکید شده و از ابعاد مختلف به نقش مادر و محیط خانواده که اولین بستر رشد کودک در زندگی خود میباشد اشاره شده است.
ب: معمولا اولین مراحل تربیت، با اولین روزهای تولد کودک آغاز میشود اما در این کتاب با استفاده از دلایل عقلی و نقلی اولین جوانههای تربیت را از ماههای بارداری مادر، آغاز میکند. و دستوراتی تربیتی حتی به سالهای قبل از تولد کودک نیز کشیده میشود.
موضوعات فرعی که این کتاب به آن می پردازد:
الف: توضیح روح جمعی خانواده و تاثیر آن بر افراد تحت پوشش خود.
ب: تربیت محسوس و نامحسوس و تاثیر عمیق دومی نسبت به اولی در رشد کودک.
ج: مسائل فرعی فراوانی که از کرامت نفس پدر و خصوصا مادر در محیط خانواده و تربیت کودک ناشی میشود.
سرفصلهای کتاب به قرار زیر است:
۱. عوامل مؤثر در تربیت کودک پیش از تولد
۲. عوامل مؤثر در شکل گیری شخصیت کودک بعد از تولد
۳. تأثیر شخصیت خانواده در کرامت نفس کودک
۴. رابطهی محبت و پرورش شخصیت کودک