روز سی‌ودوم: دوام طهارت
محو گناهان
«قالَ الإمامُ الرِّضَا{علیه السلام}: تَجْدِیدُ الْوُضُوءِ لِصَلَاةِ الْعِشَاءِ یَمْحُو لَا وَ اللَّهِ
وَ بَلَى وَ اللَّه.»[1]
«امام رضا{علیه السلام} می‌فرماید: تجدید وضو برای نماز عشا [گناهِ] «نه وَاللَّهِ» و «بله وَاللَّهِ» (قَسم) را محو می‌کند.»
سخن آیت‌الله شجاعی{رحمة الله علیه}
یکی دیگر از امور در مراقبه، مداومت بر طهارت در همۀ اوقات است. لازم است انسان همیشه در حال طهارت باشد و همۀ ساعات شب و روز را با طهارت سپری کند و جانب حضرت حق را در این امر مراقبت کند. طهارت دائم -به لحاظ اسراری که دارد- روح را صلاحیت خاصی می‌بخشد که بر اثر آن می‌تواند از افاضات خاصۀ ربوبی بهره‌مند گردد؛ نداشتن طهارت -به لحاظ جهاتی که دارد- موانع و تیرگی‌های مخصوصی در روح انسان به وجود می‌آورد که موجب محروم‌گشتن شخص از افاضات خاصۀ ربوبیه می‌شود؛ و از طرفی، روح را در معرض تهاجم لطماتی قرار می‌دهد که در وصف نیاید.[2]
٭٭٭
بیا که ترک فلک‌خوان روزه غارت کرد
هلال عید به دور قدح اشارت کرد
ثواب روزه و حجِ قبول، آنکس برد
که خاک میکده عشق را زیارت کرد
مقام اصلى ما گوشه خرابات است
خداش خیر دهاد آن که این عمارت کرد
بهاى باده چون لعل چیست جوهر عقل
بیا که سود کسى برد کاین تجارت کرد
نماز در خم آن ابروان محرابى
کسى کند که به خون جگر طهارت کرد[3]
عبادت در مدرسه
مادرش (شهید رضا عامری) می‌گوید: من نمی‌دانستم هر وقت می‌خواهد به مدرسه برود، با وضو می‌رود؛ تا اینکه چندبار در حیاط خانه او را مشغول وضو دیدم. به او گفتم: مگر الان وقت نماز است که وضو می‌گیری؟! می‌گفت: مادر! مدرسه عبادتگاه است؛ بهتر است هرگاه انسان به مدرسه می‌رود، وضو داشته باشد.[4]
٭٭٭
«اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ وَ صَبِّرْنِی عَلَى کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ وَ وَفِّقْنِی لِلتُّقَى وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بِعَوْنِکَ یَا قُرَّةَ عَیْنِ الْمَسَاکِینِ.»[5]
«خداوندا در این روز مرا از آلودگى و پلیدىها پاک کن و بر حوادث تقدیرشده شکیبا ساز و به تقوا و همنشینى با نیکان موفق بدار! به یارىات، اى نور چشم بینوایان!»
روز سی‌وسوم: دوام طهارت
کفاره گناهان شب و روز
«عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی الْحَسَنِ{علیه السلام} فَصَلَّى الظُّهْرَ وَ الْعَصْرَ بَیْنَ یَدَیَّ وَ جَلَسْتُ عِنْدَهُ حَتَّى حَضَرَتِ الْمَغْرِبُ فَدَعَا بِوَضُوءٍ فَتَوَضَّأَ لِلصَّلَاةِ ثُمَّ قَالَ لِی تَوَضَّأْ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَنَا عَلَى وُضُوئِی فَقَالَ وَ إِنْ کُنْتَ عَلَى وُضُوءٍ إِنَّ مَنْ تَوَضَّأَ لِلْمَغْرِبِ کَانَ وُضُوؤُهُ ذَلِکَ کَفَّارَةً لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ فِی یَوْمِهِ إِلَّا الْکَبَائِرَ وَ مَنْ تَوَضَّأَ لِلصُّبْحِ کَانَ وُضُوؤُهُ ذَلِکَ کَفَّارَةً لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ فِی لَیْلَتِهِ إِلَّا الْکَبَائِرَ.»[6]
«سماعه نقل می‌کند: نزد امام‌کاظم{علیه السلام} بودم که ایشان نماز ظهر و عصر را به جا آورد. من نزد حضرت نشستم تا زمان مغرب فرا رسید. سپس حضرت{علیه السلام} آب طلب کرد و برای نماز وضو گرفت و به من فرمود: وضو بگیر! گفتم: فدایت شوم! من وضو دارم. حضرت فرمود: حتی اگر وضو داری، مجددا وضو بگیر! همانا کسی که برای مغرب وضو بگیرد، وضویش کفارۀ گناهان روزش است، به جز گناهان کبیره؛ و کسی که برای صبح وضو بگیرد، وضویش کفارۀ گناهان شبش می‌باشد، به جز گناهان کبیره.»
سخن آیت‌الله مظاهری؟حفظ؟
یکى از مستحبّات مورد تأکید در روایات، طهارت دائمى و دوام وضوست که علماى علم اخلاق نیز سفارشات فراوانى بر آن دارند. در واقع، کسى که مى‌خواهد با خداى خود ارتباط عاطفى برقرار کند و در پرتو این ارتباط، به لقاى الهى نایل گردد، باید پاک و پاکیزه باشد و علاوه بر طهارت باطنى، از طهارت ظاهرى نیز برخوردار گردد.
شستشویى کن و آنگه به خرابات خرام
تا نگردد به تو این دیر خراب آلوده
به تعبیر استاد بزرگوار ما (امام‌خمینی{رحمة الله علیه})، طهارت براى انسان نظیر زره در جنگ است؛ یعنى همان‌طور که زره در جنگ و جهاد، حافظ انسان است، طهارت نیز در زندگى و در جهاد با شیاطین جنّى و انسى، حافظ اوست و او را به مقصود و مطلوب نهایى مى‌رساند. اهل سیروسلوک، دائم‌الوضو بوده و مقیّد به طهارت همیشگى هستند.[7]
٭٭٭
برون مىرو ولى از خلق مگریز!
به صورت با کسى اندر میامیز!
همیشه با‌وضو و ذکر مىباش!
به جان آنگه بدل هشیار مىباش!
به نصف آخر شب پاس مىدار!
تطوع مىگذار و اشک مىبار![8]
رعایت محضر پروردگار
میرزا حبیب‌الله رشتی{رحمة الله علیه} مقید بود همیشه با وضو باشد. وقتی ایشان در حال احتضار بود، هرچه پای او را رو به قبله دراز می‌کردند، پایش را جمع می‌کرد و چیزی نمی‌گفت. چند بار این کار تکرار شد. وقتی علتش را از میرزا پرسیدند، به زحمت گفت: چون وضو ندارم، پایم را رو به قبله دراز نمی‌کنم![9]
٭٭٭
«اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الْعُیُوبِ وَ امْتَحِنْ فِیهِ قَلْبِی بِتَقْوَى الْقُلُوبِ یَا مُقِیلَ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِینَ.»[10]
«خداوندا! در این روز مرا از گناهان بشوى و از عیبها پاکم گردان و دلم را با تقواى دلها بیازما؛ اى پذیرندۀ خطاى گناهکاران!»
روز سی‌وچهارم: دوام طهارت
روشنایی مضاعف
«قالَ الإمامُ الصّادقُ{علیه السلام}: الوُضوءُ علَى الوُضوءِ نُورٌ على نُور.»[11]
«امام‌صادق{علیه السلام} می‌فرماید: وضو روى وضو، روشنایى روى روشنایى است.»
سخن آیت‌الله بهاری{رحمة الله علیه}
سالک نباید اوقات خود را ضایع کند که بعضی از وقت او مهمل شود. باید برای هر چیزی وقتی قرار دهد؛ زمانی را وقت عبادت قرار دهد و هیچ کاری در آن وقت غیر از عبادت نکند؛ وقتی را برای تحصیل معاش خود قرار دهد؛ وقتی را برای رسیدگی به امور اهل و عیال خود و وقتی را برای خور و خواب قرار دهد. مهما امکن اول شب را وقت خواب قرار دهد و بیخود ننشیند که آخر شب از او فوت شود؛ و متذکراً او را خواب ببرد و با طهارت بخوابد و ادعیۀ ماثوره را بخواند، خصوص تسبیح صدیقۀ طاهره؟سها؟.[12]
٭٭٭
آینۀ دل چون شود صافى و پاک
نقش‌ها بینى برون از آب و خاک
هم ببینى نقش و هم نقاش را
فرش دولت را و هم فراش را[13]
نپوسیدن جسد
در جریان مبادله پیکرها، وقتی عراقی‌ها پیکر محمدرضا (شهید شفیعی) و چندتن از شهدا را از خاک بیرون آوردند، در عین ناباوری متوجه شدند بدن محمدرضا سالم است. صدام دستور داده بود پیکر نباید به این شکل به ایران بازگردد. عراقی‌ها از ترس این اتفاق روی بدن محمدرضا آهک ریختند تا بدنش تجزیه شود اما بدن محمدرضا حتی ذره‌ای تجزیه نشد؛ حتی سه‌ماه او را زیر آفتاب سوزان عراق گذاشتند تا بدنش بپوسد اما باز هم اتفاقی جز مقداری کبودی صورت برای بدن محمدرضا رخ نداد و معجزۀ خداوند مانع هر تغییری در بدن محمدرضا شد.
همیشه با وضو بود و شب‌ها قبل از خواب سورۀ واقعه را می‌خواند و در روضه‌ها هیچ‌وقت اشک چشمش را با دستمال پاک نمی‌کرد و اشک‌هایش را به بدنش می‌کشید.[14]
٭٭٭
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ لِی فِی صَلَاتِی وَ دُعَائِی بَرَکَةً تُطَهِّرُ بِهَا قَلْبِی وَ تُؤْمِنُ بِهَا رَوْعَتِی وَ تَکْشِفُ بِهَا کَرْبِی وَ تَغْفِرُ بِهَا ذَنْبِی.»[15]
«خدایا بر محمّد و خاندانش درود فرست و در نماز و دعایم برکتی قرار ده که با آن قلبم را پاکیزه کنى و وحشتم را به امنیّت بدل نمایى و غم و اندوهم را زائل کنى و گناهم را ببخشى.»
روز سی‌وپنجم: دوام طهارت
پاکی، عامل درک قرآن
<إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَریمٌ 77 فی کِتابٍ مَکْنُونٍ 78 لا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُون>[16]
«به راستی این قرآنی ارجمند و گرانمایه است (٧٧) که در کتابی جای دارد (٧٨) جز پاکان به [حقایق و لطایف و اسرار] آن نمی‌رسند.»
سخن حجت‌الاسلام انصاریان؟حفظ؟
وضو از اعظم مسائل شرعى و اهم مسائل الهى است؛ وضو موجب طهارت و ایجاد‌کنندۀ نورانیت و مقدمه‌اى براى ورود در عبادات و عاملى معنوى براى لایق‌شدن انسان در بساط قرب الهى است. از میان سه‌نوع طهارت، انسان با وضو بیش از دو نوع دیگر سر و کار دارد و چه بهتر که مکلف همیشه با وضو باشد.[17]
٭٭٭
آیینه شو وصال پری‌طلعتان طلب!
اول بروب خانه دگر میهمان طلب!
رویی ز سنگ و جانی از آهن به هم رسان!
آنگه بیا و آتش ازین کاروان طلب!
دست از خرد بشوی و تمنای عشق کن!
خالی شو از دغل، محک امتحان طلب![18]
شب‌زنده‌داری با وضو
روزى پیامبر خدا{صلوات الله علیه} به یارانش فرمود: کدامیک از شما همیشه روزهدار است؟ سلمان گفت: من، اى پیامبر خدا! حضرت فرمود: کدامیک از شما همیشه شبزندهدارى مىکند؟ سلمان گفت: من، اى پیامبر خدا! سپس فرمود: کدامیک از شما هر روز قرآن را ختم مىکند؟ سلمان گفت: من، اى پیامبر خدا!
یکى از اصحاب عصبانى شد و گفت: اى پیامبر خدا! این مردِ ایرانى مى‌خواهد بر ما فخر بفروشد؛ او هر روز را روزه نیست؛ بیشتر شب را مىخوابد؛ و در بیشتر ساعات روز مشغول قرائت قرآن نیست. حضرت فرمود: خاموش باش! تو سزاوار آن نیستی که به کسى همچون لقمان حکیم خُرده بگیرى؟ از خودش بپرس، پاسخت را مىدهد. سلمان در پاسخ آن مرد گفت: من در ماه سه‌روز را روزه مىگیرم و خداوند؟عز؟ فرموده است: «هرکس یک‌نیکى بیاورد، براى او ده‌چندان باشد»؛ پس روزه سه‌روزم را یک‌ماه محسوب می‌فرماید؛ سپس گفت: من از محبوبم، پیامبر خدا{صلوات الله علیه} شنیدم که فرمود: «هرکه شب را با طهارت بخوابد، چنان است که تمام شب را به عبادت گذرانده باشد» و من هرشب را با وضو به سر مىبرم؛ سپس سلمان گفت: من از پیامبر خدا{صلوات الله علیه} شنیدم که فرمود: «هرکس یکبار سوره توحید را بخوانَد، یک‌سومِ قرآن را خوانده و هرکس دوبار آن را بخواند، دو سومِ آن را خوانده و هرکس سه‌بار آن را بخواند، قرآن را ختم کرده است»؛ من هرروز، سه‌مرتبه سوره توحید را مىخوانم. آن مرد ساکت شد و رفت.[19]
٭٭٭
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ قِنِی مِنَ الْمَعَاصِی وَ اسْتَعْمِلْنِی بِالطَّاعَةِ؛ وَ ارْزُقْنِی حُسْنَ الْإِنَابَةِ وَ طَهِّرْنِی بِالتَّوْبَةِ وَ أَیِّدْنِی بِالْعِصْمَةِ.»[20]
«خدایا! بر محمد و خاندانش درود فرست و مرا از گناهان حفظ کن و به طاعتم وادار و حُسن بازگشت قلبی را روزی‌ام فرما؛ و از لوث گناه به توفیق توبه پاکم کن و به موهبت عصمت تأییدم نما!»
روز سی‌و‌ششم: دوام طهارت
جفا به خداوند؟عز؟
«قَالَ رَسولُ اللهِ{صلوات الله علیه}: یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى: مَنْ أَحْدَثَ وَ لَمْ یَتَوَضَّأْ فَقَدْ جَفَانِی وَ مَنْ أَحْدَثَ وَ تَوَضَّأَ وَ لَمْ یُصَلِّ رَکْعَتَیْنِ فَقَدْ جَفَانِی وَ مَنْ أَحْدَثَ وَ تَوَضَّأَ وَ صَلَّى رَکْعَتَیْنِ وَ دَعَانِی وَ لَمْ أُجِبْهُ فِیمَا سَأَلَنِی مِنْ أَمْرِ دِینِهِ وَ دُنْیَاهُ فَقَدْ جَفَوْتُهُ وَ لَسْتُ بِرَبٍّ جَاف.»[21]
«پیامبر خدا{صلوات الله علیه} می‌فرماید: خداى متعال مىفرماید: از هرکس حَدَثى (آنچه موجب بطلان وضوست) سر بزند و وضو نگیرد، به من جفا کرده است. هرکس محدِث شود و وضو بگیرد و دو رکعت نماز نخواند، بر من جفا نموده و هرکس محدث شود، وضو بگیرد، نماز بخواند و از من درباره امور دنیوی و دینی‌اش چیزی بخواهد و من به او عطا نکنم، به او جفا کرده‌ام؛ حال آنکه من پروردگار جفاکننده نیستم!»
سخن آیت‌الله شجاعی{رحمة الله علیه}
سالک در مواظبت بر «طهارت دائم» به هیچ‌وجه نباید مسامحه کند و باید جانب حضرت معبود را در این امر کاملا مراقبت نماید؛ زیرا مسامحه و عدم مراقبت جانب حق در این امر به جای خود جفا به حساب می‌آید و این از صاحبان معرفت پوشیده نیست؛ و روایت رسول اکرم{صلوات الله علیه} اشاره به همین مطلب است: «مَنْ أَحْدَثَ وَ لَمْ یَتَوَضَّأْ فَقَدْ جَفَانِی»[22] که به صراحت به این حقیقت اشاره رفته است که عدم مراقبت جانب حق در خصوص «طهارت دائم» به جای خود جفاست و همان‌طور که گفته شد جفا در شیوۀ سالکان نیست.[23]
درین محیط به هر قطره‌ای که می‌نگرم
نصیب خاصی از فیض عام او دارد
هزار بار مرا سوخت عشق و داد به باد
همان دلم رگ خامی ز آرزو دارد
بشوی دست و دل خویش از علایق پاک
که در نماز بود هرکه این وضو دارد[24]
وضو قبل از خواب
اوایل تشکیل سپاه به همراه شهید کلاهدوز شب‌های زیادی را در سپاه کار می‌کردیم. گاهی برای گشت داخل شهر می‌رفتیم و هروقت که برمی‌گشتیم، می‌دیدیم در حال مناجات است و نماز شب می‌خواند؛ همیشه وضو داشت. هیچ‌وقت او را بدون وضو ندیدم، حتی قبل از خواب هم وضو می‌گرفت. گاهی که جلسات تا دیر وقت طول می‌کشید، می‌رفت تجدید وضو می‌کرد و بعد می‌خوابید و سحر هم قبل از نماز صبح بیدار بود.[25]
٭٭٭
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ارْزُقْنِی خَیْرَ هَذَا الْیَوْمِ الَّذِی شَرَّفْتَهُ وَ عَظَّمْتَهُ وَ تَغْسِلَنِی فِیهِ مِنْ جَمِیعِ ذُنُوبِی وَ خَطَایَای.»[26]
«خدایا! بر محمد و خاندانش درود فرست و بهترین روزی را در این روز که به آن شرافت و عظمت بخشیدی، به من عطا کن! و در آن مرا از تمام گناهان و خطاها پاک فرما!»
روز سی‌وهفتم: دوام طهارت
ده حسنه
«قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ{علیه السلام}: الْوُضُوءُ بَعْدَ الطَّهُورِ عَشْرُ حَسَنَاتٍ؛ فَتَطَهَّرُوا.»[27]
«امیرالمؤمنین{علیه السلام} می‌فرماید: وضوگرفتن بعد از طهارت ده حسنه دارد؛ پس طهارت بگیرید.»
سخن آیت‌الله شاه‌آبادی{رحمة الله علیه}
مواظبت به آیات آخر سوره «حشر» از آیۀ شریفۀ <یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَد>[28] تا آخر سورۀ مبارکه، با تدبر در معنی آنها در تعقیب نمازها، خصوصا در اواخر شب که قلب فارغ‌البال است، خیلی در اصلاح نفس مؤثر است؛ و نیز برای جلوگیری از شر نفس و شیطان، دوام بر وضو را سفارش کرده‌اند؛ چون وضو به منزله لباس جندی است.[29]
٭٭٭
ای پسر مگریز از اهل علوم
تا نسوزد مر ترا نار سموم
تا توانی هیچ کس را بدمگوی
پیش مردم هم ز باب خود مگوی
معرفت داری کره بر زر مبند
چون رسد مهمان برویش درمبند
با طهارت باش و پاکی پیشه کن
وز عذاب کور نیز اندیشه کن[30]
دوام طهارت در عرصه جهاد
روستای سابقیه را تازه فتح کرده بودیم و درگیری سنگینی داشتیم. در آن درگیری‌ها تانک را پشت دیوار پنهان کردیم؛ همان موقع گوشی همراه محسن (شهید حججی) شروع کرد به اذان‌گفتن؛ سریع پیاده شد و به نماز ایستاد. دائم‌الوضو بود؛ بین آن همه سر و صدا و شلوغی با یک‌آرامش مثال‌زدنی نماز می‌خواند. ما هم به تأسی به او برای نماز اول وقت قامت بستیم.[31]
٭٭٭
«أَسْأَلُکَ اللَّهُم... أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَقَدْ جَعَلْتُهُمْ وَسِیلَتِی وَ قَدَّمْتُهُمْ أَمَامِی وَ بَیْنَ یَدَیْ حَوَائِجِی أَنْ تَغْفِرَ ذَنْبِی وَ تُطَهِّرَ قَلْبِی وَ تَسْتُرَ عَیْبِی وَ تُفَرِّجَ کَرْبِی.»[32]
«خدایا از تو می‌خواهم که... بر محمد و خاندانش درود فرستی؛ آنان را وسیله‌ای برای خودم قرار دادم و آنان را بر خود و خواسته‌هایم مقدم داشتم تا اینکه گناهم را ببخشی و قلبم را پاکیزه گردانی و عیبم را بپوشانی و گرفتاری‌ام را برطرف کنی.»
روز سی‌وهشتم: دوام طهارت
زیادت عمر
«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{صلوات الله علیه}: یَا أَنَسُ أَکْثِرْ مِنَ الطَّهُورِ یَزِیدُ اللَّهُ فِی عُمُرِکَ وَ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَکُونَ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ عَلَى طَهَارَةٍ فَافْعَلْ فَإِنَّکَ تَکُونُ إِذَا مِتَّ عَلَى طَهَارَةٍ شَهِیداً.»[33]
«رسول اکرم{صلوات الله علیه} به انس فرمود: بسیار وضو بگیر تا خداوند بر عمرت بیفزاید؛ و اگر توانستی شب و روز را با طهارت بگذارنی، چنین کن؛ همانا زمانی که با طهارت بمیری، شهید محسوب می‌شوی.»
سخن آیت‌الله شهیددستغیب{رحمة الله علیه}
بسیاری از مستحبات اسلحۀ مهمی در دفع شیطان به شمار می‌روند؛ یکی از اینها وضوست. از پیامبر اکرم{صلوات الله علیه} مروی است: «الوضوءُ سِلاحُ المُؤمِن». در برابر شیاطین همیشه باید حال کسی را داشت که دشمن در برابر اوست؛ یعنی همیشه باید با وضو بود؛ لذا مستحب است انسان دائما طاهر باشد. از این بالاتر، اگر فاصله‌ای شد، هرچند وضویش باطل نشده، مستحب است تجدید وضو کند؛ زیرا «الْوُضُوءُ عَلَى الْوُضُوءِ نُورٌ عَلَى نُورٍ»؛ این وضو در برابر ظلمت است. هنگام خواب نیز مستحب است با وضو بخوابد که نور وضوی او -به اندازۀ خودش- شیطان را در خواب از او دور می‌کند.[34]
٭٭٭
ذکر حق ای یار من بسیار کن!
تا توانی کار خوش در کار کن!
پاک باش و بی‌وضو یک دم مباش!
جز که با پاکان دمی همدم مباش!
دور باش از مجلس نقش خیال
صحبتی می‌دار با اهل کمال
یک سر مویی خلاف دین مکن!
ور کند شخصی توأش تحسین مکن![35]
نخوابیدن بدون وضو
همسر شهید حمید سیاهکالی می‌گوید: قرار بود حمید با یکی از دوستانش به قم برود. ساعت یکِ شب بود که همۀ کتلت‌ها را سرخ کردم و ساک را هم آماده کنار درِ پذیرایی گذاشتم و از خستگی همان‌جا دراز کشیدم. حمید وضو گرفته بود و مشغول خواندن قرآن بود. تا دید من داخل پذیرایی خوابم گرفته، گفت: تنبل نباش! بلند شو وضو بگیر و راحت بخواب! شدیداً خوابم گرفته بود و چشم‌هایم نیمه‌باز بود. قرآنش را خواند و آن را روی طاقچه گذاشت. آمد بالای سرم و گفت: بر اساس روایت، کسی که بدون وضو می‌خوابد، مثل مرداری است که بسترش قبرستان اوست؛ ولی کسی که وضو می‌گیرد، بسترش مثل مسجدش می‌شود و تا صبح برایش حسنه می‌نویسند.[36]
٭٭٭
«یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ، اعْصِمْنِی وَ طَهِّرْنِی، وَ اذْهَبْ بِبَلِیَّتِی.»[37]
«اى یکتا، اى یگانه، اى بىنیاز، اى که نزاد و زاده نشده و مانندى ندارد! مرا حفظ کن و پاکیزه گردان و از بلاها دور کن!»
روز سی‌ونهم: دوام طهارت
مقام شهادت
«قال رسولُ الله{صلوات الله علیه}: إنِ استَطَعتَ أن لا تَزالَ علَى الوُضوءِ؛ فإنّهُ مَن أتاهُ المَوتُ و هُو على وُضوءٍ اُعطِیَ الشَّهادَة.»[38]
«اگر مىتوانى، همواره با وضو باش! زیرا هرکه مرگش در حالى فرا رسد که وضو داشته باشد، مقام شهادت به او عطا شده است.»[39]
سخن آیت‌الله مظاهری؟حفظ؟
اگر غریزۀ جنسی انسان فوران کند، روی چشم، صورت و تمام اعضای بدنش اثر می‌گذارد؛ حتی روی بچه‌ای که در شکم مادر است. گناه کوچک یا بزرگ برای جنین فوق‌العاده مضر است. لذا آنهایی که می‌خواستند اولادشان به جایی برسد، در دوران بارداری رابطه مستحکمی با خداوند داشتند؛ به اندازه‌ای که مواظب بودند بی‌وضو نخوابند و همیشه با طهارت باشند؛ یعنی رابطۀ قوی با خدا و طهارت دائم، در سعادت
بچه اثر می‌گذارد.[40]
٭٭٭
نشد شیرینی گفتار من از شوربختی کم
که شیرینی ز گوهر تلخی دریا نمی شوید
وضو ناکرده احرام طواف کعبه می‌بندد
خداجویی که دست خویش از دنیا نمی شوید[41]
حضور مدام
حالات استاد (علامه طباطبایی{رحمة الله علیه}) در چندین سال آخر عمر بسیار عجیب بود. پیوسته در حال تفکر و مراقبۀ شدید بود و کمتر از این حالت خارج می‌شد. در سال آخر عمر، حالت خواب و خلسه بر ایشان غلبه داشت؛ و چون از خواب برمىخاست، فوراً وضو مىگرفت و رو به قبله چشم به هم گذارده، مىنشست.[42]
٭٭٭
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ احْطُطْ عَنَّا بِالْقُرْآنِ ثِقْلَ الْأَوْزَارِ وَ هَبْ لَنَا حُسْنَ شَمَائِلِ الْأَبْرَارِ وَ اقْفِ بِنَا آثَارَ الَّذِینَ قَامُوا لَکَ بِهِ آنَاءَ اللَّیْلِ وَ أَطْرَافَ النَّهَارِ حَتَّى تُطَهِّرَنَا مِنْ کُلِّ دَنَسٍ بِتَطْهِیرِهِ.»[43]
«خداوندا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و به سبب قرآن، سنگینى بارها را از دوش ما بردار و ویژگىهاى خوب نیکان را به ما عطا کن و ما را در پىِ آنانى روان کن که در دل شب و ساعات روز به تلاوت و عمل به آن برخاستند تا با پاککنندگىاش، ما را از هر آلودگى پاک کنى.»
روز چهلم: دوام طهارت
اراده پاکی
<لا تَقُمْ فیهِ أَبَداً لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فیهِ فیهِ رِجالٌ یُحِبُّونَ أَنْ یَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرین>[44]
«هرگز در آن مسجد [برای عبادت] نایست! قطعاً مسجدی که از نخستین روز بر پایۀ تقوا بنا شده، شایسته‌تر است که در آن بایستی؛ در آن مردانی هستند که خواهان پاکی‌اند و خداوند پاکی‌خواهان را دوست دارد.»
سخن آیت‌الله شجاعی{رحمة الله علیه}
لازم است سالک در مراقبت بر «طهارت دائم» مسامحه نکند و به خود اجازه ندهد که بی‌طهارت بماند؛ حتی هنگام خواب هم در حال طهارت باشد. اگر انسان در حال طهارت به خواب رود، روح وی صلاحیت و آمادگی خاصی خواهد داشت و با نورانیت و صفای مخصوصی روی به عوالم بالا خواهد آورد و از برکات جوار حضرت معبود، و افاضات مقام ربوبی بهره‌مند خواهد شد.[45]
٭٭٭
به آب روشن مِى عارفى طهارت کرد
على‌الصّباح که میخانه را زیارت کرد
همین که ساغر زرّین خور نهان گردید
هلال عید به دور قدح اشارت کرد
خوشا نماز و نیاز کسى که از سرِ درد
به آب دیده و خون جگر طهارت کرد[46]
ظرفی برای وضوگرفتن
برادر شهید علی‌حسن بخردان می‌گوید: برادرم اکثر مواقع وضو داشت و معتقد بود انسان باید دائم‌الوضو باشد. یکی از همکارانش نقل می‌کند: روزی که علی‌حسن شهید شد، در حال گشت‌زنی بودیم که گفت: بزن کنار می‌خواهم وضو بگیرم! همیشه دو قوطی آب در ماشین بود؛ یکی برای خوردن و دیگری برای وضوگرفتن. او سرانجام در درگیری با قاچاقچیان موادمخدر به درجه رفیع شهادت نائل گردید.[47]
٭٭٭
«اللَّهُم... وَ اکْفِنِی شَرَّ الشَّیْطَانِ وَ شَرَّ السُّلْطَانِ وَ سَیِّئَاتِ عَمَلِی وَ طَهِّرْنِی مِنَ الذُّنُوبِ کُلِّهَا.»[48]
«خدایا!... شرّ شیطان و حاکم جور و بدىهاى عملم را از من دور کن و مرا از همۀ گناهان پاک فرما!»
[1]. وسائل‌الشیعة، ج1، ص377.
[2]. مقالات، ج3، ص99.
[3]. دیوان حافظ، غزل 133.
[4]. سفر بیست‌وپنجم، ص26.
[5]. البلد‌الأمین، ص220.
[6]. الکافی، ج3، ص72.
[7]. سیروسلوک، ج3، ص169.
[8]. مفتاح‌الاراده، ص633.
[9]. مردان علم در میدان عمل، ص121.
[10]. إقبال‌الأعمال، ج1، ص216.
[11]. میزان‌الحکمة، ج13، ص233.
[12]. تذکرةالمتقین، ص92.
[13]. مثنوى معنوى، ص165.
[14]. شناسنامه شهیدمحمدرضا شفیعی، ص 7 و 13.
[15]. المصباح (للکفعمی)، ص36.
[16]. الواقعة، 77-79.
[17]. عرفان اسلامی، ج4 ص230.
[18]. دیوان صائب، غزل920.
[19]. برگرفته از: الأمالی (للصدوق)، ص33.
[20]. الصحیفةالسجادیة، ص84.
[21]. وسائل‌الشیعة، ج1، ص382.
[22]. إرشاد القلوب، ج1، ص60.
[23]. مقالات، ج3، ص103.
[24]. دیوان صائب تبریزی، غزل 3737.
[25]. هاله‌ای از نور، ص110.
[26]. مصباح‌المتهجد، ج2، ص658.
[27]. المحاسن، ج1، ص47.
[28]. الحشر، 18.
[29]. شرح چهل‌حدیث، ص208.
[30]. پندنامه (عطار)، بخش 58.
[31]. سرمشق، ص39.
[32]. المصباح (للکفعمی)، ص134.
[33]. بحارالأنوار، ج77، ص304.
[34]. استعاذه، ص51.
[35]. دیوان شاه‌نعمت‌الله ولى، ص951.
[36]. یادت باشد، ص151.
[37]. الصحیفةالسجادیة، ص260.
[38]. میزان‌الحکمة، ج13، ص232.
[39]. برگرفته از: حکمت‌نامه پیامبر اعظم{صلوات الله علیه}، ج9، ص305.
[40]. تربیت فرزند از نظر اسلام ص67.
[41]. دیوان صائب تبریزی، غزل 3238.
[42]. سیرى در سیرۀ علمى و عملى علامه طباطبایى{رحمة الله علیه} از نگاه فرزانگان، ص95.
[43]. المصباح (للکفعمی)، ص463.
[44]. التوبة، 108.
[45]. مقالات، ج3، ص100.
[46]. دیوان حافظ، غزل 131.
[47]. به نقل از: پایگاه اطلاع‌رسانی شهدای ناجا؛ لینک دسترسی: شهدای ناجا/همیشه باید دائم‌الوضو باشیم (shohadanaja.com).
[48]. إقبال‌الأعمال، ج1، ص75 (دعای ابوحمزه ثمالی).