روز یازدهم: حالات بهشتیان > نوشیدنی
آیه
نوشابه‌ای زلال و پاک
<یُطافُ عَلَیْهِمْ بِکَأْسٍ مِنْ مَعِینٍ 45 بَیْضاءَ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِینَ 46 لا فِیها غَوْلٌ وَ لا هُمْ عَنْها یُنْزَفُونَ>[1]
«جامى از نوشیدنى زلال و پاک گرداگردشان مىگردانند،(45) سپیدِ لذتبخش براى نوشندگان، (46) نه در آن مایه فساد [جسم و عقل] است، و نه از آن مست و بیهوش مىشوند.»
<وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً>[2]
«و پروردگارشان باده طهور به آنان مىنوشاند.»
<إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً>[3]
«همانا نیکان همواره از جامى مىنوشند که نوشیدنىاش آمیخته به کافور [آن ماده سرد، سپید و معطر] است.»
روایت
سلسبیل و زنجبیل
«قالَ رَسولُ اللهِ{صلوات الله علیه}: إِنَّ عَلِیّاً{علیه السلام} أَوَّلُ مَن یَشرَبُ مِنَ السَّلسَبِیلِ وَ الزَّنجَبِیلِ... وَإِنَّ لِعَلِیٍّ وَ شِیعَتِهِ مِنَ اللَّهِ مَکاناً یَغبِطُهُ بِهِ الأَوَّلُونَ وَ الآخِرُونَ.»[4]
«رسول اکرم{صلوات الله علیه} فرمود: على{علیه السلام} نخستین کسى است که از سلسبیل و زنجبیل مىنوشد... على و شیعیان او، چنان مقامى در نزد خداوند دارند که همه جهانیان بر آن غبطه مى‌خورند.»
برترین نوشیدنی، تسنیم
«قالَ الإمامُ الباقرُ{علیه السلام}: تَسنِیمٌ أَشرَفُ شَرابٍ فِی الجَنَّةِ، یَشرَبُهُ مُحَمَّدٌ وَ آلُ مُحَمَّدٍ؟عهم؟ صِرفاً، وَ یُمزَجُ لِأَصحابِ الیَمِینِ وَ لِسائِرِ أَهلِ الجَنَّةِ.»[5]
«امام‌باقر{علیه السلام} فرمود: تسنیم، عالىترین نوشیدنى بهشت است. محمّد و خاندان محمّد؟عهم؟ خالصِ آن را مى‌آشامند و به اصحاب خوبی‌ها و دیگر بهشتیان، غیرخالصِ آن داده مىشود.»
«قالَ الإمامُ الصادقُ{علیه السلام}- فِی تَفسِیرِ قَولِهِ تَعالى <وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً>[6]: یُطَهِّرُهُم عَن کُلِّ شَیءٍ سِوىَ اللَّهِ، إِذ لا طاهِرَ مِن تَدَنُّسٍ بِشَیءٍ مِنَ الأَکوانِ إِلّا اللَّهُ.»[7]
«امام‌صادق{علیه السلام} در تفسیر این سخن خداى بلندمرتبه: «و پروردگارشان به آنان نوشیدنىِ پاک‌کننده مىنوشاند» فرمود: آنان را از هر چیزى جز خدا پاک و خالص مىگرداند؛ زیرا جز خدا هیچ موجودى نیست که از آلودگى به چیزى از طبایع، پاک باشد.»
کلام بزرگان
فیض کاشانی{رحمة الله علیه}
بهشتیان بیم و اندوهى در بهشت ندارند و از حوادث روزگار ایمنند؛ در آنجا با تنعّم به سر مى‌برند و از انواع طعام‌هاى آن مى‌خورند، و از نهرهاى شیر و شراب و عسل آن مى‌آشامند؛ نهرهایى که بستر آنها نقره و سنگریزه‌هاى آن مرجان است، و در زمینى جاى دارند که خاکش مشک اذفر (تیزبو) و گیاهش زعفران است و از ابر آن، گلاب نسرین بر تپه‌هاى کافورش مى‌بارد. کوزه‌هایى نزد آنها مى‌آورند، کوزه‌هایى که سیمین و آراسته به درّ و یاقوت و مرجانند؛ کوزه‌هایى که در آنها رحیق مختوم (شراب ناب سر به مهر) که با آب سلسبیل گوارا آمیخته شده؛ کوزه‌هایى که به سبب صفایشان، نور از آن مى‌تابد و رقّت و پاکیزگى شراب از وراى آن آشکار است؛ دست آدمى آنها را نساخته تا در تکمیل کار و خوبى ساخت آنها کوتاهى کند، بلکه به دست خدمت‌کارانى تهیّه شده‌اند که پرتو رخسارشان از روشنى تابش خورشید حکایت مى‌کند؛ لکن خورشید چگونه مى‌تواند حلاوت رخسار و زیبایى پیشانى و جلوۀ بناگوش‌ها و ملاحت چشمان آنها را داشته باشد؟![8]
شعر
«صد هزاران عز و شادى و طرب نه در آنجا رنج دید و نه تعب
سلسبیل و زنجبیل و مِى روان شیر و شهد و میوههاى جاودان
جمله از لطف خدا آدم بدید هر زمانى گفته او: هَل مِن مَزید»[9]
داستان
حوض کوثر
أنَس می‌گوید: روزى که رسول اکرم{صلوات الله علیه} در نزد ما بود، ناگهان ایشان را چرت فرا گرفت؛ سپس با حال تبسّم و شادى سر خود را بلند کرد. من عرض کردم: اى رسول خدا! سبب خنده شما چیست؟! فرمود: همین الان سوره کوثر بر من نازل شد. سپس فرمود: آیا می‌دانید کوثر چیست؟! ما گفتیم: خدا و رسول خدا عالمترند. فرمود: کوثر نهرى است که خداوند متعال به من وعده فرموده است و در آن خیر بسیارى است؛ کوثر حوضى است که امّت من در روز قیامت در آن داخل مىشوند؛ و تعداد کاسهها و قدحهایى که در اطراف حوض است و با آن آب بر می‌دارند، به شماره ستارگان آسمان است.[10]
ادعیه
«اَللَهُمَّ... بِرَحْمَتِکَ فِی الصَّالِحِینَ فَأَدْخِلْنَا وَ فِی عِلِّیِّینَ فَارْفَعْنَا وَ مِنْ کَأْسٍ مَعِینٍ وَ سَلْسَبِیلٍ فَاسْقِنَا وَ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ بِرَحْمَتِکَ فَزَوِّجْنَا.»[11]
«خداوندا!... به رحمتت ما را در زمرۀ خوبان قرار ده و تا درجۀ علیین بالا ببر و از جام نوشیدنی زلال و چشمۀ سلسبیل بنوشان و با رحمتت، حورالعین را به ازدواجمان درآور!»