«روابط و دوستی‌های نامشروع»، در ثقلین
الف. در قرآن
<یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَوَلَّوْا قَوْماً غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ قَدْ یَئِسُوا مِنَ الْآخِرَةِ کَما یَئِسَ الْکُفَّارُ مِنْ أَصْحابِ الْقُبُورِ>[1]
«اى مؤمنان! با قومى که خدا بر آنان خشم گرفته، دوستى نکنید؛ آنان به یقین از آخرت مأیوسند، همانگونه که کافران مدفون در قبر‌ها مأیوسند.»
<...وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ إِذا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنینَ غَیْرَ مُسافِحینَ وَ لا مُتَّخِذی أَخْدانٍ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ>[2]
«...و [ازدواج با] زنان پاکدامن مؤمن و زنان پاکدامن از اهل کتاب، در صورتى که مهریۀ آنان را بپردازید، [بر شما حلال است]؛ چنانچه [بخواهید با آن ازدواج] پاکدامن باشید، نه زناکار و نه آنکه آنان را در پنهانى معشوقه خود گیرید. و هر کس به ایمان و اعتقاد کفر ورزد، قطعاً عملش تباه و بىاثر مىشود و در آخرت از زیانکاران است.»
ب. در روایات
«پیامبر اکرم{صلوات الله علیه} در (فرازی از) آخرین خطبه‌شان می‌فرمایند: ...وَ مَنْ صَافَحَ امْرَأَةً حَرَاماً جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَغْلُولًا ثُمَّ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّارِ وَ مَنْ فَاکَهَ امْرَأَةً لَا یَمْلِکُهَا حُبِسَ بِکُلِّ کَلِمَةٍ کَلَّمَهَا فِی الدُّنْیَا أَلْفَ عَامٍ فِی النَّارِ وَ الْمَرْأَةُ إِذَا طَاوَعَتِ الرَّجُلَ فَالْتَزَمَهَا حَرَاماً أَوْ قَبَّلَهَا أَوْ بَاشَرَهَا حَرَاماً أَوْ فَاکَهَهَا وَ أَصَابَ مِنْهَا فَاحِشَةً فَعَلَیْهَا مِنَ الْوِزْرِ مَا عَلَى الرَّجُلِ فَإِنْ غَلَبَهَا عَلَى نَفْسِهَا کَانَ عَلَى الرَّجُلِ وِزْرُهَا و...».[3]
«و هر که با زن نامحرمى دست بدهد، در روز رستاخیز درحالى‌که دست‌هایش با زنجیر به گردنش بسته شده، محشور گردد و سپس حکم رفتن به دوزخش صادر شود. و هر که با زن نامحرمى شوخى و مزاحهاى شهوتآمیز کند، به ازاى هر کلمهاى که در دنیا با او مطرح ساخته، هزار سال حبس شود. و اگر آن زن به این کار اظهار تمایل نماید و آن مرد نامحرم او را در آغوش کشد یا ببوسد یا با او آمیزش کند، بر آن زن نیز همان کیفر و گناهى که بر آن مرد نوشته شده، نوشته مىشود. و اگر آن زن تمایلى از خود نشان ندهد و مرد او را مجبور به این گناهان نماید، گناه آن زن نیز بر عهدۀ مرد است و دو کیفر براى آن مرد خواهد بود. ...»
اقسام و مصادیق آن‌ها
حکم خلوت با نامحرم در جای خلوت
پرسش: خلوت با نامحرم چه حکمى دارد؟
مقام معظم رهبری:
پاسخ: به هر‌حال اگر مرد و زن نامحرم در مکان خلوتی باشند که کسی در آنجا نباشد و دیگری هم نمی‌تواند وارد شود به‌طوری که خلوت با نامحرم صدق کند و خوف ارتکاب گناه هم باشد بودن در آن مکان جایز نیست.[4]
آیت‌الله مکارم:
پاسخ: احتیاط واجب آن است که مرد و زن نامحرم در محل خلوتى که کسى در آنجا نیست و دیگرى هم نمی‌تواند وارد شود، نمانند؛ حتى اگر در آنجا نماز بخوانند، نماز آن اشکال دارد.[5]
محدودۀ خلوت با نامحرم
آیت‌الله مکارم:
پرسش: محدودۀ خلوت با اجنبیه چیست؟ اگر شخصى مطمئن باشد که در خلوت با اجنبیه به گناه نمی‌افتد، بازهم این کار اشکال دارد؟
پاسخ: اگر در مکانى هستند که معمولاً هیچ‌کس رفت‌و‌آمد نمی‌کند، خلوت با اجنبیه محسوب می‌شود و خلوت با اجنبیه، حتى اگر فکر مى‌کنند به حرام نمی‌افتند، اشکال دارد.[6]
حکم نشستن با نامحرم بر سر یک سفره
آیت‌الله مکارم:
پرسش: نشستن افراد نامحرم فامیل بر سر یک‌سفره چه حکمى دارد؟
پاسخ: در‌صورتی‌که جهات شرعى را رعایت کنند، مانعى ندارد.[7]
حکم شوخی اساتید در کلاس درس
آیت‌الله مکارم:
پرسش: خنده و شوخى استاد خانم در کلاس درس دانشجویان دختر و پسر به منظور رفع کسالت و خستگى و تجدید روحیّۀ دانشجویان چه حکمى دارد؟
پاسخ: رعایت آداب عفّت در کلاس درس واجب است.[8]
شوخی با نامحرمان فامیل
آیت‌الله مکارم:
پرسش: شوخى و صحبت با اقوام نامحرم در مجالس، چه حکمى دارد؟
پاسخ: صحبت‌هاى عادى مانعى ندارد؛ ولى شوخى اشکال دارد.[9]
چت کردن با نامحرم
آیت‌الله مکارم:
پرسش: چت‌کردن با نامحرم چه حکمى دارد؟
پاسخ: این کار با جنس مخالف اشکال دارد؛ و غالباً پیامدهاى منفى به همراه دارد؛ مگر اینکه مقدّمۀ ازدواج باشد که در‌این‌صورت به مقدارى که جهت ازدواج لازم است، اشکالى ندارد.[10]
دوستی و رفاقت با افراد ناسالم و اهل معصیت
مقام معظم رهبری:
پرسش: آیا رفاقت و مطلق ارتباط با افراد گمراه و ناباب (مثل تارک‌الصلاة یا شارب‌الخمر یا فحاش و بد دهان یا شهوت‌ران و... ، -از نظر شرعی- حرام است؟ (چه از اقوام باشند؛ چه نباشند.)
پاسخ: چنانچه خوف انحراف و اثر‌پذیری از آن‌ها باشد، ارتباط با افراد یاد شده، جایز نیست؛ همچنین اگر نهی‌از‌منکر مستلزم ترک رابطه باشد از باب نهی‌از‌منکر واجب است.[11]
آیت‌الله سیستانی:
پاسخ: اگر ترس تاثیر‌گذاری باشد، باید مواظب باشد که منجر به گناه نشود.[12]
شنیدن صدای زن نامحرم
آیت‌الله مکارم:
پرسش: شنیدن صداى زن نامحرم چه حکمى دارد؟
پاسخ: شنیدن صداى زن نامحرم در صورتى که به قصد لذّت نباشد و سبب افتادن در گناه نشود، اشکالى ندارد؛ ولى زن نباید لحن صداى خود را طورى کند که هوس‌انگیز باشد.
[1]. الممتحنة، 13.
[2]. المائدة،5.
[3]. ثواب‌الأعمال و عقاب‌الأعمال، ص‌ص 283-284.
[4]. استفتا از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.
[5]. احکام خانواده، سوال132.
[6]. همان، سوال١ ٣٣.
[7]. احکام بانوان، سوال152.
[8]. پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی، استفتائات، احکام موازین ارتباط با نامحرم.
[9]. احکام خانواده، سوال١ ٥٠.
[10]. همان، سوال141.
[11]. استفتا از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.
[12]. استفتا از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله سیستانی.